Past brede inzetbaarheid binnen de mogelijkheden van uw bedrijf?

Wat houdt maatregel ‘brede inzetbaarheid’ in?

Brede inzetbaarheid betreft de mate waarin variaties in de vraag naar aantallen en soorten diensten of producten door het personeel van een bedrijf kan worden opgevangen door middel van een brede functie-inhoud. Het gaat om de mate waarin de werknemers in staat zijn elkaars taken over te nemen wanneer zich bijvoorbeeld op een andere afdeling een piek in de vraag voordoet. Het kan op veel verschillende manieren worden vormgegeven. Zo kan er sprake zijn van taakroulatie, taakverrijking, brede inzetbaarheid op functies van gelijk hiërarchisch niveau (horizontaal), maar ook van verschillend hiërarchisch niveau (verticaal), brede inzetbaarheid binnen afdelingen, maar ook tussen afdelingen.

 Brede inzetbaarheid – waarom?

Opvang van frequente kleine fluctuaties of productvariaties, eventueel in aanvulling op een flexibele schil. Een flexibel contract brengt veel onzekerheid mee voor de werkenden en zorgt ervoor dat het bedrijf bij een piek in het werk steeds weer moet investeren in inwerktijd terwijl die tijd er bij drukte juist (nog) minder is. Brede inzetbaarheid kan een gedeeltelijk alternatief vormen voor flexibele contracten waarbij werkenden meer zekerheid hebben en er niet steeds opnieuw hoeft te worden ingewerkt. Daarnaast blijkt marktverbreding een belangrijke bijdrage te leveren aan (blijvende) groei van het mkb. Een bedrijf dat nieuwe markten weet aan te boren, kan blijven groeien. Brede inzetbaarheid van het personeel kan daar ook aan bijdragen en is daarvoor nodig.

Brede inzetbaarheid kan daarbij positieve effecten met zich meebrengen:

• Extra ontwikkelingsmogelijkheden en werkplekleren omdat medewerkers meer taakvariatie hebben en dus ook nieuwe taken kunnen uitvoeren waarvoor ze nieuwe vaardigheden moeten ontwikkelen.
• Ook kan brede inzetbaarheid tot verhoogde autonomie in het bepalen van de werkvolgorde leiden omdat er simpelweg meer taken zijn om tussen af te wisselen.
• Tot slot kan brede inzetbaarheid een betere spreiding van en verminderde fysieke en mentale belasting opleveren.

 Waar op te letten bij brede inzetbaarheid?

Brede inzetbaarheid kan ook negatieve invloed hebben op fysieke belasting, kan ook leiden tot een gebrek aan variatie in het werk en kan leiden tot verminderde taakkennis (specialistische kennis) binnen de functiebeschrijving, wanneer het niet goed wordt vormgegeven.

• Let er op dat de fysieke belasting van medewerkers bij het doen van verschillende taken niet steeds hetzelfde is, maar juist wordt afgewisseld (bijvoorbeeld tillen afwisselen met lopen).
• Als werknemers worden ingezet op verschillende taken waarvoor verschillende vaardigheden nodig zijn, kan dit bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe vaardigheden. Maar, als het om allemaal de zelfde soort taken gaat, draagt het daar niet aan bij.
• Zoek naar een balans tussen inzetbaarheid op veel verschillende taken en specialistisch werk, om te voorkomen dat medewerkers alleen nog van veel (te) weinig weten en nergens specialisme in kunnen ontwikkelen.
• Brede inzetbaarheid is geen oplossing voor een capaciteitstekort qua personeel.

Brede inzetbaarheid  – hoe aan te pakken?

Stap 1. Breng de marktvraag goed in beeld: waar en wanneer is er sprake van kleine pieken en/of productvariaties?

Stap 2. Breng in kaart welke taken er in welke functies zitten waar er sprake is van frequente kleine pieken en/of productvariaties.

Stap 3. Breng in kaart welke vaardigheden medewerkers hebben of potentieel kunnen ontwikkelen (met een competentiematrix).

Stap 4. Ga op zoek naar matchingsmogelijkheden tussen taken en medewerkers.

Stap 5. Denk in dialoog met verschillende stakeholders na over een beleid voor de brede inzetbaarheid van de medewerkers: denk na over vragen als moet iedereen breed inzetbaar worden, hoe breed inzetbaar moeten medewerkers zijn (balans generalist-specialist), hoe vaak worden medewerkers elders ingezet, krijgen medewerkers een speciale beloning als ze breed inzetbaar zijn, kunnen er persoonlijke ontwikkelplannen worden gekoppeld aan de brede inzetbaarheid en is er extra training/scholing nodig om medewerkers breed inzetbaar te maken?

Voor- en nadelen van brede inzetbaarheid

? Het voordeel ten opzichte van een flexibele schil, is dat de werknemers meer werkzekerheid hebben en dat de werkgever meer zekerheid heeft dat er op piekmomenten personeel met de juiste vaardigheden en kennis van het bedrijf beschikbaar is dat direct ingezet kan worden

? Kan bijdragen aan marktverbreding

? ontwikkelmogelijkheden en autonomie voor medewerkers

? vermindering van de fysieke belasting

☹ vraagt om een investering om het goed vorm te geven

☹ geen oplossing voor personeelstekort